Τι είναι ο αστιγματισμός;
Είναι ένα συχνό διαθλαστικό σφάλμα των ματιών,όπου το είδωλο δεν εστιάζεται στον αμφ/δή σε ένα σημείο, αλλά σε δύο γραμμές κάθετες μεταξύ τους, που ονομάζονται κωνοειδές του Sturm.
Που οφείλεται ο αστιγματισμός;
Συνήθως είναι κερατοειδικός αστιγματισμός,και οφείλεται σε διαταραχές της κυρτότητας του κερατοειδούς.Ο κερατοειδής -το εξωτερικό διάφανο τμήμα του ματιού - δεν είναι σφαιρικός και δεν έχει την ίδια καμπυλότητα σε όλους τους μεσημβρινούς (άξονες).Ο άξονας με τη μικρότερη ακτίνα καμπυλότητας είναι κυρτότερος και έχει μεγαλύτερη διαθλαστική δύναμη, ενώ ο άξονας με τη μεγαλύτερη ακτίνα καμπυλότητας είναι λιγότερο κυρτός και έχει μικρότερη διαθλαστική δύναμη.
Σπανιότερα, ο αστιγματισμός οφείλεται σε διαταραχές της κυρτότητας του φακού του ματιού, και λέγεται φακικός αστιγματισμός (παρεκτόπιση,εκκέντρωση του φακού, κλίση,αρχόμενος καταρράκτης).
Μετεγχειρητικός αστιγματισμός, λόγω της μεγάλης τομής και των ραμμάτων, που τοποθετούνταν στον κερατοειδή,παρέμενε συνήθως μετά από την εξωπεριφακική επέμβαση καταρράκτη, που εφαρμοζόταν παλιά προ της φακοθρυψίας. Επίσης μετά από αφαιρέσεις πτερυγίων και τραύματα κερατοειδούς, δημιουργείται μετεγχειρητικός, κερατοειδικός αστιγματισμός.
Τι είδη αστιγματισμού υπάρχουν;
Ομαλός : οι δύο κύριοι άξονες είναι κάθετοι μεταξύ τους, συνήθως στις 90 ή 180 μοίρες.
Ανώμαλος : οι δύο άξονες δεν είναι κάθετοι μεταξύ τους, αλλά λοξοί(κερατόκωνος, τραύματα κερατοειδούς,κερατίτιδες).
Μπορεί να είναι απλός μυωπικός ή υπερμετρωπικός, ή σύνθετος και να συνδυάζεται με μυωπία ή υπερμετρωπία, ή να είναι μικτός (πχ. υπερμετρωπία με μυωπικό αστιγματισμό).
Τι συμπτώματα προκαλεί;
Το είδωλο που σχηματίζεται δεν είναι ευκρινές,και η όραση είναι θολή, ανάλογα με το βαθμό του αστιγματισμού.Αν είναι πολύ μικρός, συνήθως δε δημιουργεί προβλήματα στην όραση.Αλλιώς, προκαλεί κούραση στα μάτια, κοπιωπία, κυρίως στο διάβασμα και στον υπολογιστή, λόγω της προσπάθειας προσαρμογής.
Μεγαλώνει ο αστιγματισμός;
Συνήθως ο αστιγματισμός δεν παρουσιάζει σημαντικές μεταβολές κατά τη διάρκεια της ζωής.Στον κερατόκωνο όμως, δημιουργείται υψηλός, ανώμαλος αστιγματισμός και μυωπία, που δεν διορθώνονται εύκολα.
Πως διορθώνεται ο αστιγματισμός;
- Με γυαλιά : με κυλινδρικούς φακούς ή σφαιροκυλινδρικούς, όταν συνυπάρχει μυωπία ή υπερμετρωπία.
- Με φακούς επαφής : τορικούς, μαλακούς φακούς επαφής ή ημίσκληρους φακούς, που διορθώνουν μηχανικά την ανωμαλία του κερατοειδούς.
- Με διαθλαστική επέμβαση με Laser, διορθώνοντας και τη συνυπάρχουσα μυωπία ή υπερμετρωπία, ή αστιγματικές κερατοτομές.
- Με τορικούς ενδοφακούς μετά από εγχείρηση καταρράκτη, όταν ο αστιγματισμός είναι υψηλός.