ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΥ


Το μάτι
λειτουργεί όπως ακριβώς η φωτογραφική μηχανή, ή για να είμαστε πιο
ακριβείς, η φωτ.μηχανή κατασκευάστηκε να λειτουργεί όπως ακριβώς το μάτι. Ο βολβός είναι ένας σκοτεινός θάλαμος.
Οι ακτίνες συγκεντρώνονται από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό (φακός zoom της φ.μηχανής) και περνούν από το άνοιγμα της κόρης (διάφραγμα της φ.μηχανής) για να εστιαστούν και να αποτυπωθούν ως εικόνα στον αμφιβληστροειδή (ευαίσθητο φίλμ).Στη συνέχεια η εικόνα αποκωδικοποιείται στον εγκέφαλο (εκτυπώνεται στο φωτ.χαρτί).

Ο βολβός περιβάλεται από ένα ινώδη εξωτερικό χιτώνα, λευκό, σκληρό, ανθεκτικό και αδιαφανή, που λέγεται σκληρός.Στο πρόσθιο μέρος του ματιού υπάρχει ο κερατοειδής, που είναι σφαιρικός, διαυγής, διάφανος και επιτρέπει στο φως να περνά.

Πίσω από τον κερατοειδή υπάρχει η ίριδα, το χρωματιστό τμήμα του ματιού (καστανό, πράσινο, γαλάζιο, κλπ).
Η ίριδα αφήνει στη μέση ένα στρογγυλό άνοιγμα, την κόρη, για να περνά το φως.Η ίριδα έχει μύες που προκαλούν συστολή (μύση) ή διαστολή (μυδρίαση), ανάλογα με τις συνθήκες φωτός που επικρατούν. Αυτό γίνεται αντανακλαστικά από το αυτόνομο νευρικό σύστημα.Το συμπαθητικό αυτόνομο νευρικό σύστημα προκαλεί μυδρίαση και το παρασυμπαθητικό μύση.Οταν υπάρχει πολύ φως προκαλείται μύση και όταν είναι σκοτάδι οι κόρες διαστέλλονται για να περάσει περισσότερο φως.

Ο κερατοειδής και η ίριδα σχηματίζουν μία γωνία, τη γωνία του προσθίου θαλάμου.Ο πρόσθιος θάλαμος είναι γεμάτος από διαυγές υγρό, το υδατοειδές υγρό, που διατηρεί τη σύσταση στο πρόσθιο τμήμα του ματιού. Η γωνία παίζει σημαντικό ρόλο στο γλαύκωμα (αν είναι κλειστή ή ανοικτή), γιατί από αυτήν παροχετεύεται το υδατοειδές υγρό μέσω του διηθητικού ηθμού(ιστός με ανοίγματα,δοκίδες, που διηθούν το υγρό).

Πίσω από την ίριδα βρίσκεται ο κρυσταλλοειδής φακός, περίπου μεγέθους φακής.Ο κερατοειδής μαζί με τα φακό διαθλούν και συγκεντρώνουν τις ακτίνες του φωτός στον αμφιβληστροειδή, όπου εστιάζονται πάνω στην ωχρά.Ο φακός μπορεί και αυξομειώνει το σχήμα του, μεταβάλλοντας ταυτόχρονα και τη διαθλαστική του δύναμη, με το μηχανισμό της προσαρμογής. Ετσι, "ζουμάροντας" εστιάζει την εικόνα, ανάλογα αν κοιτάμε μακρυά ή κοντά.

Πίσω από το φακό, το οπίσθιο τμήμα της κοιλότητας του βολβού αποτελείται από το υαλοειδές σώμα, ένα ζελατινώδες, διαφανές υλικό.Εχει μεγάλη ελαστικότητα και αντίσταση.Ο σκληρός χιτώνας εσωτερικά περιβάλλεται από το χοριοειδή χιτώνα, πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία.

Τέλος στο εσώτερο τμήμα του ματιού υπάρχει ο αμφιβληστροειδής χιτώνας,ο νεύρινος χιτώνας, που ουσιαστικά είναι τμήμα της εγκεφαλικής ουσίας. Ο αμφ/δής αποτελείται από πολλές επιμέρους στοιβάδες.Το φωτεινό ερέθισμα προσλαμβάνεται από τα φωτοευαίσθητα κύτταρα, τα κωνία και τα ραβδία, και με πολύπλοκους μηχανισμούς μετατρέπεται σε νευρικό ερέθισμα.Τα γαγγλικά νευρικά κύτταρα προσλαμβάνουν το ερέθισμα και το μεταφέρουν μέσω του οπτικού νεύρου, που σχηματίζουν.

Το οπτικό νεύρο είναι σαν κορδόνι, και σχηματίζεται από όλες τις νευρικές ίνες του αμφ/δούς (νευράξονες των γαγγλιακών κυττάρων). Οι ρινικές ίνες των δύο οπτικών νεύρων χιάζονται στο οπτικό χίασμα, πάνω από την υπόφυση, ενώ οι κροταφικές νευρικές ίνες παραμένουν αχίαστες. Στη συνέχεια μέσω της οπτικής οδού του εγκεφάλου, καταλήγουν στο πίσω μέρος της κεφαλής, στον οπτικό φλοιό, που εντοπίζεται στην πληκτραία σχισμή του ινιακού λοβού.

ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Εξι μύες είναι υπεύθυνοι για την κινητικότητα του ματιού.Τέσσερις ορθοί μύες : έσω ορθός, έξω ορθός, άνω ορθός και κάτω ορθός, και δύο λοξοί μύες : άνω λοξός και κάτω λοξός.Οι μύες συσπώνται ανάλογα με την κίνηση του βλέμματος, και στρέφουν το βολβό προς την επιθυμητή κατεύθυνση.


ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ